DEĞERLİ MÜŞTERİMİZ;

         Bu sirkülerimizde 509 Nolu VUK Genel Tebliği ile E Defter uygulamasına geçiş ile ilgili getirilen yenilikler belirtilecektir.

               19/10/2019 tarih ve 30923 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 3) ile 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nin 3’üncü, 4’üncü, 5’inci, 6’ncı ve 7’nci bölümleri değiştirilmiştir. Yapılan değişiklikler ve düzenlemeler özetle aşağıdaki gibidir:

1-) E-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunan mükelleflerin E-Defter tutma zorunluluğu

E-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunan mükelleflerin; E-Fatura uygulamasına geçiş süresi içinde (E-Fatura uygulamasına yıl içinde zorunlu olarak geçen mükellefler bakımından izleyen yılın başından itibaren), E-Defter uygulamasına geçmeleri ve edefter.gov.tr adresinde format ve standardı belirlenen Defterleri E-Defter olarak tutmaları zorunludur. E-Fatura Kullanmak Zorunda olanlar Tablo Halinde aşağıda sunulmuştur

2-) Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin E-defter tutma zorunluluğu

19/10/2019 tarihi itibarıyla Türk Ticaret Kanunu’nun 397’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca bağımsız denetime tabi olan şirketlerin 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren, 2020 ve müteakip yıllarda bağımsız denetime tabi olma şartlarını sağlayan mükellefler ise şartların sağlandığı yılı takip eden yılın başından itibaren E-Defter uygulamasına dâhil olmaları ve edefter.gov.tr adresinde format ve standardı belirlenen defterleri E-Defter olarak tutmaları zorunludur.

3-) Gelir İdaresi Başkanlığı’nın E-Defter tutma zorunluluğu getirmesi

GİB, yapılan analiz veya inceleme çalışmaları neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefleri veya mükellef gruplarını faaliyet, sektör ve ciro tutarına bağlı olmaksızın, yazılı bildirim yapmak ve geçiş hazırlıkları için en az 3 ay süre vermek suretiyle E-Defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkili kılınmıştır

4-) İsteğe Bağlı E-Defter tutma

Tebliğ ile belirlenen zorunluluk kapsamına girmeyenlerden 17/12/2017 tarihli ve 30273 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 486) ile usul ve esasları belirlenen Defter Beyan Sistemi kapsamı dışında kalan mükelleflerin de istemeleri halinde E-Defter uygulamasına dâhil olması mümkündür.

5-) E-Defter uygulamasına dahil olan mükelleflerin Defterlerini kâğıt ortamında tutamaması

Tebliğ kapsamında E-Defter uygulamasına dâhil olanlar, edefter.gov.tr adresinde duyurulan format ve standartlara uygun olarak aylık dönemler itibarıyla E-Defterlerini oluşturmaya ve saklamaya başlayacaklardır. Tebliğ kapsamında E-Defter uygulamasına dahil olan mükellefler dahil oldukları aydan itibaren söz konusu defterlerini kâğıt ortamında tutamazlar. Bu mükelleflerin kâğıt ortamında tuttukları defterler hiç tutulmamış sayılır.

6-) 3568 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yetki verilen meslek mensuplarının Mali Mührü ya da NES’i ile zaman damgalı olarak imzalanması/onaylanması ve bunlar tarafından defter ve berat dosyalarının Başkanlık sistemlerine yüklenmesi

E-Defter ve berat dosyalarının mükelleflerin kendilerine ait NES veya Mali Mühür ile imzalanması esas olmakla birlikte, mükellefler tarafından noterde tanzim olunan özel vekaletnamede veya Başkanlık tarafından belirlenen usullere göre oluşturulan elektronik imzalı muvafakatnamede belirtilmesi kaydıyla; Başkanlıktan bu hususta izin alan özel entegratörlerin veya yazılım uyumluluk onayı verilen yazılım firmalarının ya da defter tutma hususunda 3568 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yetki verilen meslek mensuplarının Mali Mührü ya da NES’i ile zaman damgalı olarak imzalanması/onaylanması ve bunlar tarafından defter ve berat dosyalarının Başkanlık sistemlerine yüklenmesi de mümkündür. Söz konusu düzenleme 1/1/2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.

7-) Defter dosyaları ile bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının 10 yıl saklanma zorunluluğu

Defter dosyaları ile bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının, gizliliği ve güvenliği sağlanacak şekilde E-Defter saklama hizmeti yönünden teknik yeterliliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde ya da Başkanlığın bilgi işlem sistemlerinde 1/1/2020 tarihinden itibaren asgari 10 yıl süre ile muhafaza edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

8-) Defter ve berat dosyalarının ikincil kopyalarının muhafaza işlemi

E-Defter ve berat dosyalarının ikincil kopyalarının muhafaza işleminin Başkanlıktan izin alan özel entegratörlerin ya da Başkanlığın bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edilmesi, mükellefin asıl E-Defter ve berat dosyalarının muhafaza ve ibraz ödevlerini ortadan kaldırmayacak ve bu çerçevede E-Defter ve berat dosyalarının yetkili makamlara ibrazı öncelikle ilgili mükelleften yazılı olarak istenecektir.

Tebliğde yer alan usul ve esaslara aykırı biçimde E-Defter oluşturan veya oluşturdukları E-Defterleri ve bunlarla ilişkili berat dosyaları ile muhasebe fişlerini yetkili makamların isteği üzerine ibraz etmeyenler hakkında, işledikleri fiile göre Vergi Usul Kanununun ve Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanacaktır

9-) Mücbir Sebep” halleri nedeniyle E-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi halinde zayi belgesi

E-Defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle E-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve E-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği E-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir

10-) Defter ve berat dosyalarını oluşturma NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve Başkanlık onaylı berat dosyalarını alma sürelerinin Geçici Vergi Dönemleri itibariyle alınabilmesi

Uygulamadan yararlananlar aylık dönemler halinde oluşturacakları E-Defter ve berat dosyalarını, aşağıda belirtilen sürelerde oluşturmak, NES veya Mali Mühürle zaman damgalı imzalamak/onaylamak ve berat dosyaları E-Defter uygulamasına yüklemek suretiyle Başkanlıkça onaylı halini almak zorundadırlar

Defter ve berat dosyalarının ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar,

- Hesap dönemlerinin son ayına ait defter ve berat dosyaları, gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin verildiği ayın son gününe kadar.

Dileyen mükellefler, her hesap dönemine ilişkin ilk ayda (hesap dönemi içinde işe başlayanlarda işe başlanılan ayda), tercihlerini E-Defter uygulaması aracılığıyla elektronik ortamda bildirmeleri şartıyla, her bir geçici vergi döneminin aylarına ait E-Defter ve berat dosyalarını her ay için ayrı ayrı olmak üzere, ilgili olduğu geçici vergi dönemine ilişkin geçici vergi beyannamesinin verileceği ayın sonuna kadar (son dönem geçici vergi dönemine ilişkin ayların defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde gelir vergisi beyannamesinin verileceği ayın sonuna kadar, kurumlar vergisi mükelleflerinde ise kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ayın sonuna kadar) oluşturma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve berat dosyalarını E-Defter uygulamasına yükleyerek Başkanlıkça onaylı halini alma imkânından da yararlanabilirler. Tercihlerini bu bentte belirtilen süre içinde bildirmeyen mükellefler hakkında bu fıkranın 1 ve 2 numaralı bentlerinde belirtilen tarihler esas alınır. Ayrıca yapılan tercih, tercih bildirim süresi içinde yapılan değişiklikler hariç olmak üzere, müteakip hesap dönemlerine ait tüm aylar için geçerlidir. Tercihini geçici vergi dönemi bazında yapan mükelleflerden, defter ve berat dosyalarına ilişkin işlemlerini belirtilen sürede gerçekleştirmeyenler hakkında cezai müeyyidelerin tayininde her bir ay, ayrı ayrı dikkate alınır. Söz konusu düzenleme 1/1/2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.